جغرافیای طبیعی و انسانی

جغرافیای طبیعی

آرژانتین با 2791810 کیلومتر مربع مساحت تقریبا دو برابر مساحت ایران، هشتمین کشور وسیع جهان، دومین کشور از این نظر در آمریکای جنوبی و چهارمین کشور در نیمکره غربی بعد از ایالات متحده آمریکا، کانادا و برزیل است. این کشور از شمال با کشورهای برزیل ، پاراگوئه و بولیوی هم مرز بوده و از مشرق به اقیانوس اطلس و اروگوئه و از مغرب و جنوب غربی به شیلی محدود می شود. طویل ترین قسمت خاک آرژانتین از شمالی ترین قسمت این کشور که در حقیقت مناطق حاره ای جنوب آمازون  می باشد تا جنوبی ترین نقطه کشور که نزدیک به مناطق قطب جنوب است، قریب 3700 کیلومتر فاصله دارد و بیشترین عرض آن حدود 1423 کیلومتراست.

آرژانتین از برخی جهات خصوصیات مشابهی با آمریکا دارد که یکی از مهمترین آنها نابودسازی بومیان و جانشینی مهاجرین بعد از کشف قاره آمریکا است. از مشابهت های دیگر می توان به نوع تقسیم بندی کشور و سیستم حکومت فدرالی و بالاخره  رشد سریع شهرنشینی اشاره نمود. در این فصل در دو بخش مختلف به جغرفیای طبیعی و سپس جغرافیای انسانی این کشور اشاره خواهد شد.

 

وضعیت جغرافیائی

 خاک آرژانتین از دو بخش متمایز تشکیل شده است. نواحی کوهستانی مغرب که قسمتی از دامنه شرقی رشته کوه آند می باشد و قلل آن پوشیده از برف و بعضی از آنها آتشفشان است. این رشته کوهها مرز غربی آرژانتین و شیلی را تشکیل می دهند و بلندترین قله آن آکونکاگوا است که نزدیک به 7 هزار متر ارتفاع دارد. و از مرتفع ترین قلل دنیا محسوب می شود. دامنه های شرقی آند شیب ملایمی به دشتهای مرکزی آرژانتین منتهی می شود که در آنها ریزش باران بسیار کم است و قسمت عمده آن بویژه استپ های پاتاگونیا پوشیده شده است.

قسمت دیگر بخش جلگه ای مشرق است که از شمال به جنوب از عرض آن کاسته می شود. در شمال و جنوب یعنی در فلاتهای شاگو و پاتاگونیا زمین ها کمتر حاصل خیز و در قسمت مرکزی یعنی پامپاس بسیار حاصلخیز می باشد.

 

مناطق جغرافیائی

بسیاری از کتب و منابع ، سرزمین آرژانتین را از نظر جغرافیائی به چهار منطقه اصلی تقسیم کرده اند اما اگر با در نظر گرفتن وضعیت آب و هوائی ، تقسیم بندی را دقیق تر انجام دهیم، این سرزمین را از نقطه نظر جغرافیائی می توان در 6 بخش مختلف جای داد.

 

الف) فلات پامپاس:

این منطقه را در گذشته های دور دشت علف خیز آمریکای جنوبی و در دهه های اخیر قلب اقتصادی آرژانتین دانسته اند. در ابتدا این دشتهای وسیع را علف های پرپشت پوشانیده بود که محل زندگی بومیان وسرخپوستان اصلی این سرزمین بود و در آنها اسب های وحشی و بره مرینوس را پرورش می دادند اما پس از شکل بندی کشور آرژانتین، بومیان از این منطقه رانده شده و اروپائیان مهاجر در آنجا مستقر شدند. این منطقه وسیع در 250 مایلی بوئنوس آیرس قرار دارد.

آب و هوای این دشت مرطوب و معتدل است. هوای این منطقه در زمستان نیز به اندازه ای سرد نمی شود که مانع چرای گاوها و احشام دیگر شود. بهر صورت در دوره شهرنشینی اولین بخشی که موتور محرک اقتصادی کشور جدید آرژانتین بود، کشاورزی و دامپروری بود و این منطقه هنوز پس از چند صد سال قلب تپنده کشاورزی آرژانتین است.

در اواخر قرن نوزده در نتیجه پیشرفت شبکه راه آهن و وسائل نقلیه تندرو و امکان منجمد نمودن گوشت و حمل آن با کشتی های یخچال دار، چهره این دشت تغییر اساسی پیدا کرد. گوسفندهای پشم دار جایگزین بره های مرینوس و گاوهای سخت گوشت استخوانی تبدیل به گاوهای پروار گردیدند. نکته جالب این است که در این منطقه تقریبا هیچ رودخانه پرآبی وجود ندارد و آب حاصل از بارانهای وسیع به سرعت جذب خاک می شود. بدون شک پامپاس یکی از حاصلخیز ترین نقاط جهان است. منطقه شرقی این دشت که از نظر آبیاری وضع بهتری دارد، از گذشته های دور محل تمرکز افراد و شرکتهای معظم کشت و صنعت بوده و بیشترین تولید کشاورزی آرژانتین را به خود اختصاص می دهد. وسعت این منطقه چیزی حدود یک چهارم کل خاک آرژانتین است.

استانهای بوئنوس آیرس، سانتافه، لاپامپا و بخش جنوب شرقی کوردوبا در این منطقه واقع شده اند. یک بخش از پامپاس متوسط سالیانه بیش از 1000 میلی متر باران را ثبت کرده است.  مهمترین محصولات کشاورزی پامپاس، گندم، ذرت و دانه های روغنی است. در بخش دیگری از این منطقه وسیع، مهمترین قطب صنعتی کشور واقع در استانهای بوئنوس آیرس، سانتافه و کوردوبا قرار دارد. پامپاس پرجمعیت ترین بخش کشور است که بوئنوس آیرس با 12 میلیون نفر را نیز شامل می شود. با در نظر گرفتن اینکه آرژانتین مهمترین صادرکننده ذرت و همچنین روغن های خوراکی در جهان است و افزودن اینکه مهمترین منطقه تولید این محصولات پامپاس است، به ارزش این بخش از کشور بیشتر واقف خواهیم شد.

 

ب‌)  مزوپوتامیا ( بین النهرین):

این منطقه استانهای میسیونس ، کورینتس و انتره ریوس( بین دو رود) را شامل می شود. همانند بین النهرین در خاورمیانه، این منطقه نیز بخشی حاصلخیز بین دو رودخانه اروگوئه و پارانا است. علاوه بر جنگل ها، دشت ها و مزارع، این منطقه بخش مهمی از مناطق حفاظت شده حیات وحش کشور را در خود جای داده است. علاوه بر کشاورزی و دامداری بویژه پرورش گاوهای گوشتی، صنایع جنگلی و کاغذ سازی این منطقه از آرژانتین در جهان شناخته شده است.

 

ج‌) چاکو:

 از نظر جغرافیائی قسمت شمالی آرژانتین را در بر می گیرد.پستی و بلندی های سطح زمین در این منطقه، کشاورزی را در مقایسه با منطقه پامپاس مشکل تر کرده است. وسعت منطقه چاکو بسیار کمتر از پامپاس است اما بدلیل باران های انبوه؛ کشت برخی محصولات همچون پنبه، مرکبات، مته ( چای خاص آرژانتینی) را امکان پذیر کرده است. این منطقه در جلگه پارانا و پاراگوئه واقع شده است. شامل استانهای چاکو، فورموزا و شمال سانتیاگو د استرو است. متوسط حرارت روزانه تابستان این منطقه 23 درجه سانتیگراد است. پنبه، سبزیجات و پرورش احشام مهمترین صنایع کشاورزی این بخش از کشور است.

 

د‌) کویو:

این منطقه مرکزی - غربی کشور استانهای مندوسا، سان لوئیس و سان خوان را در برمی گیرد. قله مشهور آکونکاگوا دراین استان قرار گرفته است. استانهای مندوسا و سان خوان مهمترین استانهای تولید مواد معدنی درکشور است و پوشیده از حوضچه ها و چشمه های آب گرم است. برخی از منابع گاز کشور، صنایع فلزی و کارخانه های مواد غذائی آرژانتین در این بخش از کشور واقع شده اند.

 

ه)منطقه پاتاگونیا

بعنوان منطقه جنوبی رودخانه کلرادو بیش از 25 درصد خاک آرژانتین را در برمی گیرد. پاتاگونیا که جنوبی ترین بخش کشور را در بر می گیرد، بسیار سرد است اما در عین حال از بارش بسیار کمی برخوردارمی باشد. میانگین بارش این منطقه حدود 250 میلی متر در سال است. البته کمتر از 3 درصد کل جمعیت آرژانتین را در خود جای داده است. کشاورزی بیشتر در بخش های آند انجام می شود. استحصال گاز، آلومینیوم و ماهیگیری عمده فعالیتهای اقتصادی این بخش از کشور است. ادامه رشته کوههای آند در این بخش کوتاهتر از بخش های دیگر کشور است. پاتاگونیا شامل استانهای ریونگرو، نئوکن، چوبوت ، سانتاکروز ، سرزمین آتش و جزایر اقیانوس اطلس جنوبی است.

مالویناس و جزایر جورجیای جنوبی و ساندویچ جنوبی  که ذخایر عظم نفت و گاز این بخش از اقیانوس را در خود جای داده اند، هم اکنون تحت حاکمیت انگلیس قرار دارد. جزایر مالویناس جزو معدود مناطقی هستند که همچنان در کمیته استعمار زدائی سازمان ملل مطرح بوده و هر ساله در مورد آنها قطعنامه صادر می شود.

شهر "اوشوایا" ، جنوبی ترین شهر جهان در این بخش واقع است. جزیره بزرگ "سرزمین آتش"  در قسمت انتهائی جنوب آمریکای جنوبی واقع شده و بین آمریکا و شیلی تقسیم گردیده است، دارای خصوصیات کلی منطقه پاتاگونیا و دریاچه های زیبای یخچالی که این منطقه را به یکی از قطب های گردشگری جهان تبدیل کرده است.

 

و) شمال باختری آرژانتین:

در مغرب و شمال باختری دشت های سرسبز پامپاس به منطقه ای برمی خوریم که از درخت های کولا و علف های نامناسب برای چرای احشام پوشیده شده اند. استانهای واقع در بخش شمال غربی شامل خوخوی ، سالتا، توکومان، کاتامارکاو لاریوخا است.این منطقه در واقع مرتفع ترین بخش کشور است که قله های بزرگ کشور در آن واقع است.

میوه، دانه های روغنی، شراب، شکر ، مواد معدنی ، زیتون و گاز مهمترین محصولات این بخش از کشور است.

در پایان این بخش ذکر این نکته حائز اهمیت است که آرژانتین بر بالغ 970 هزار کیلومتر مربع از قطب جنوب ادعای حاکمیتی دارد و 4 پایگاه مطالعاتی در قطب جنوب دائر کرده است. البته براساس معاهده 1959 ادعای حاکمیت نسبت به قطب جنوب به حالت تعلیق درآمده است. از نقطه نظر حقوقی، ادعاهای حاکمیت درجنوبگان منطبق با اصول و موازین حقوق بین المللی نبوده و از مشروعیت لازم برخوردار نیست. در ضمن این ادعا از طرف جامعه جهانی هم مورد شناسائی قرار نگرفته است. بنابراین به نظر می رسد چنین منطقه ای در زمره نواحی" بدون صاحب"] قرار نمی گیرد  که به تبع آن از سوی کشورها قابل تصاحب و تملک بوده باشد بلکه قطب جنوب به عنوان آخرین اقلیم دست نخوره و با توجه به خصوصیات ویژه و اهمیت زیست محیطی، اقلیمی و امکانات بالقوه اقتصادی قابلیت آن را دارد که تحت یک رژیم بین المللی قرار گیرد. از این رو نفع بشریت در نفی هر گونه ادعای حاکمیت و بهره مندی منصفانه تمامی دولتها از منابع ومنافع حاصل از بهره برداری در این منطقه است.

 

عوارض طبیعی:

 2-1-3-1 رودخانه ها :

در شمال شرقی کشور چند رودخانه بزرگ وجود دارد. البته تعدادی از آنها تنها جریان های فصلی هستند که به سمت شرق و اقیانوس اطلس می ریزند اما تعداد زیادی نیز به دریاچه ها و مرداب ها ریخته و یا جذب دشتهای پامپاس و پاتاگونیا می شوند.

چهار سیستم رودخانه های اصلی در آرژانتین وجود دارد.

• - رودخانه هایی که از رودخانه لاپلاتا منشعب می شوند.
• - رودخانه هایی که از جریان آند سرچشمه می گیرند
• - سیستم رودخانه های مرکزی کشور
• - رودخانه هایی که از سیستم جنوبی بوجود آمده اند.

الف) پارانا:

پارانا ، دومین رودخانه طولانی پس از آمازون در آمریکای جنوبی است که حدود 4900 کیلومتر طول دارد و بخشی از مرز میان برزیل و پاراگوئه و آرژانتین را شکل می دهد. در مسبر بالادست این رودخانه، آبشارهای متعدد و زیبائی بوجود آمده است. پارانا در شمال آرژانتین به رودخانه ایگواسو می پیوندد. منطقه ایگواسو بدلیل وجود آبشار عظیم "کاتاراتا ایگواسو" در سرتاسر جهان شناخته شده است. این آبشار یکی از شگفتی های بزرگ طبیعی در جهان است که در مرز بین آرژانتین و برزیل قرار دارد. دو سوم آن در خاک آرژانتین واقع شده است. آبشار عظیم ایگواسو متشکل از 275 آبشار پیوسته است که 80 متر ارتفاع دارند. این خلقت زیبا و خارق العاده مرتفع تر و گسترده تر از آبشار نیاگارا در مرز ایالات متحده و کانادا است.

شاخه های فرعی دیگری از پارانا که از غرب سرچشمه می گیرند؛ عبارتنداز:Bermejo ،Bermejito ، Salado و Carcarañá.

ب) لا پلاتا ( رود الماس):

  این رودخانه در شمال شرق واقع شده است و گفته می شود که وسیع ترین رودخانه جهان است. رودخانه لاپلاتا با مصب وسیع خود خلیج کوچکی را دراقیانوس اطلس تشکیل داده است.

ج) اروگوئه:

رودخانه اروگوئه با طول بیش از1600 کیلومتر بخشی از مرزهای بین آرژانتین ، برزیل و اروگوئه می باشد.

د) پاراگوئه:

پاراگوئه با رودخانه فرعی اش "پیلکو مایو"  قسمت دیگری از مرز آرژانتین و پاراگوئه را تشکیل می دهد. طول این رودخانه 2550 کیلومترمی باشد و به سمت شمال پارانا، کورریتنس و آلتو پارانا(پارانای علیا) درجریان بوده ، به رودخانه لاپلاتا پیوسته و درنهایت به اقیانوس اطلس در شمال آرژانتین می ریزد.

ه) کلرادو.  این رودخانه از کوههای آند سرچشمه گرفته و به اقیانوس اطلس می ریزد.

و) ریو نگرو(رود سیاه) : این رودخانه نیز به اقیانوس اطلس می ریزد.

 

دریاچه ها

دریاچه لوس لاگوس (منطقه دریاچه ها) در مرز شیلی و آرژانتین در ناحیه رشته کوه های آند  واقع شده است و بسیاری از دریاچه های یخچالی که از کوهها سرچشمه گرفته و پس از آن با آب باران پر آب شده را شامل می شود. مهم ترین این دریاچه ها، دریاچه بوئنوس آیرس است که در جنوب آرژانتین واقع شده و مشترک با شیلی است. این بزرگترین دریاچه در کشور و پنجمین دریاچه بزرگ در تمام آمریکای جنوبی است. مساحت آن  2240 کیلومتر مربع است. در همین امتداد دریاچه های دیگر عبارتند از سان مارتین ،دریاچه ویدما و درنهایت دریاچه آرژانتین است. دریاچه اخیر دومین دریاچه در این منطقه با وسعت 1466 کیلومتر مربع است که فاصله زیادی از دریاچه بوئنوس آیرس  ندارد.

یکی از بزرگترین دریاچه های نمک آمریکای جنوبی نیز در آرژانتین واقع شده است.دریاچه چیکیتا (دریاچه کوچولو) در مرکز آرژانتین واقع شده و مساحت آن سال به سال و فصل به فصل متفاوت است اما در پرآب ترین دوره مساحت آن به 5770 کیلومتر مربع رسیده است.

مخزن ایجاد شده توسط سد «چوکون»  که بر روی رودخانه ریونگرو ایجاد شده است، بزرگترین دریاچه  مصنوعی آرژانتین را ایجاد کرده است.

 

کوهها:

خاک آرژانتین از این نقطه نظر از دو قسمت متمایز تشکیل شده است. یکی نواحی کوهستانی مغرب که قسمتی از دامنه های شرقی سلسله جبال آند می باشد و قلل آن پوشیده از برف و بعضی از آنها آتشفشانی است.کوههای آند منطقه وسیعی از فلات خشک بولیوی در شمال تا سلسله جبال پوشیده از برف و یخ در قسمت جنوبی پاتاگونیا کشیده شده است.

آند آرژانتینی شامل برخی از بلندترین رشته کوهها در آمریکای جنوبی است که از جمله قلل مرتفع آن می توان به « بونه ته»  با 6872 متر ارتفاع و یا « اوخوس دل سالادو»  با 6893 متر  ، « مرسه داریو» و بالاخره «قله آکونکاگوا»  با6960 متر که بلندترین قله در این قاره و در کل نیمکره غربی است، اشاره نمود. اغلب این قله ها در جنوب غربی سان خوان در نزدیکی مرز شیلی قراردارد.

در سراسر رشته کوه آند که شیلی و آرژانتین را از یکدیگر جدا می سازد، بیش از 1800 آتشفشان قرار دارد که 28 آتشفشان آن فعال می باشد. بدین معنی که حدود یک پنجم از آتشفشانهای فعال روی زمین در این منطقه واقع شده است.

پاتاگونیا، منطقه جنوب آرژانتین، ترکیبی از استپ ها و مناطق یخبندان است. پارک ملی گلاسیارس یا پارک ملی یخچال در نزدیکی مرز شیلی جزو منطقه پاتاگونیا محسوب می شود که در آن حدود 300 یخچال طبیعی تشکیل دهنده بخشی از کلاهک یخی پاتاگونیا به وسعت (21760 km2) می باشد. این کلاهک های یخی به سمت اقیانوس آرام  حرکت می کنند. این کلاهک ها از بخش آند بزرگ در نیمکره جنوبی در خارج از قاره قطب جنوب جدا شده اند. سیزده یخچال طبیعی نیز دریاچه های این منطقه را تغذیه می کنند. یخچال اوپسالا ، با60 کیلومتر طول و 10 کیلومتر عرض  بزرگترین یخچال در آمریکای جنوبی می باشد که در"دریاچه آرژانتین"  شناور است و تنها از طریق کشتی قابل دسترسی است. یخچال بزرگ بعدی با 8/4 کیلومتر عرض، یخچال پریتو مورنو نام دارد که حدود 35 کیلومتر در داخل دریاچه آرژانتین امتداد داشته و به شکل یک سد طبیعی در دریاچه است.

 

آب و هوا:

آرژانتین در منطقه معتدله قرار گرفته است ولی به واسطه عرض جغرافیائی مختلف و پستی و بلندی و دوری و نزدیکی به دریا، آب و هوای گوناگونی دارد. چنانکه در ناحیه چاکو، آب و هوا در زمستانها ملایم و در تابستان ها گرم است. در ناحیه پامپاس آب و هوا معتدل و دارای زمستانهای نسبتاً سردی است و در پاتاگونیا آب و هوا بیابانی و متغیر است. ناحیه چاکو بالاترین درجه حرارت را در آمریکای جنوبی داراست.

ریزش باران در مناطق مختلف کشور متفاوت است و از منطقه پامپاس با بیش از یک هزار میلی متر باران سالیانه تا برخی مناطق با حدود 250 میلی متر متغیر است. در نواحی خشک کشاورزی فقط با آبیاری امکان پذیر است.

بصورت کلی ژانویه گرمترین فصل سال و ماههای ژوئن و ژولای سردترین ماههای سال در این کشور می باشد.

 

دعاوی مرزی و جغرافیائی آرژانتین

کشف میلیارد ها بشکه نفت درفلات قاره اطلس جنوبی و بالاخص فلات قاره دریائی کشورهای برزیل و آرژانتین این منطقه را مجددا به منطقه ای استراتژیک تبدیل نمود. علاوه بر آن افزایش قیمت جهانی نفت تا بیش از 120 دلار در هر بشکه باعث شد که ذخایری که قبلا کشف شده بود و بدلیل هزینه های گزاف استخراج از نقطه نظر اقتصادی مقرون به صرفه نبود، مجددا مورد توجه واقع شود. از جمله این مناطق جزایر مالویناس است. طبق مطالعات انجام شده، وجود بیش از 60 میلیارد بشکه نفت در بخش های شمالی این جزایر باثبات رسیده است. این موضوعات به همراه دلایل متعدد دیگر باعث شد که مجددا آتش اختلاف آرژانتین و انگلیس بر سر مالکیت بر این جزایر در سالهای 2011 و 2012 به اوج برسد. بدلایل فوق الذکر در قسمت پایانی این بخش لازم است بصورتی بسیار خلاصه از نقطه نظر سیاسی و حقوقی به این موضوع اشاره شود. ضمن اینکه آرژانتین این جزایر را جزئی لاینفک از سرزمین خود می داند و طبیعتا باید به آن پرداخته شود.

 

جزایر مالویناس

الف) موقعیت جغرافیایی 

جزایر مالویناس ( نام آرژانتینی) و یا فالکلند ( نام انگلیسی) ، شامل مجموعه ای نزدیک به 1000 جزیره کوچک و بزرگ است که دراقیانوس منجمد جنوبی قرار دارند. این جزایر در حدود  483 کیلومتری از سواحل آرژانتین ،  1080 کیلومتری  غربی جورجیای جنوبی و  940 کیلومتری شمالی از قطب جنوب مجمع الجزایر پنگوئن  قرار دارد. جزایر مالویناس از دو جزیره اصلی شرقی و غربی تشکیل شده است و مابین آنها هفت هزار و هفتاد و شش جزیره کوچکتر قرار دارد. بندر استانلی بعنوان پایتخت مالویناس شناخته می شود.

 

ب) اهمیت استراتژیک و منابع جزایر:

 در سالهای اخیر، بحث در مورد اهمیت قطب جنوب به صورت فزاینده نه تنها بین دانشمندان و محققین افزایش یافته است بلکه سیاستمداران نیز علاقه ای خاص به قطب جنوب نشان داده اند با در نظر گرفتن این موضوع میتوان به اهمیت جزایر نزدیک به این منطقه از جمله مالویناس و نقش آن آن در ایجاد پایگاه های بزرگ نظامی و راههای مراسلاتی تجاری که از این جزایر خواهد گذشت، پی خواهیم برد. از سوی دیگر داشتن حاکمیت بر این مناطق میتواند توجیه کننده ادعاهای ارضی کشورهای مالک بر بخشی از قطب جنوب به عنوان بخشی از قلمرو سرزمینی مدعیان باشد.

اکتشاف نفت در منطقه مالویناس در سال 1918 آغاز شد . در اوایل دهه 1990 مشخص گردید که مناطق اطراف جزایر مالویناس بویژه بستر شمالی برخوردار از ذخایر عظیم نفتی می باشد اما قیمت پائین جهانی نفت، تکنولوژیهای مورد نیاز استخراج از اعماق بستر اقیانوس و بالاخره هزینه بالای استخراج، ادامه کار بر روی این پروژه غیر اقتصادی را متوقف کرد.

افزایش قیمت جهانی نفت و کاهش ذخایر مناطق دریای شمال، باعث علاقمندی مجدد انگلیس در ابتدای قرن بیست و یکم بر فعالیت در حوزه مهم نفتی مالویناس شد. نتیجه تحقیقات انجام شده نشان داد که در منطقه ای در شمال مالویناس بیش از 60 میلیارد بشکه نفت وجود دارد. در منطقه شمال و در کمتر از 160 مایلی نفت در عمق 500 متری و در بستر جنوبی در عمق 3000 متری قابل استخراج است. درنتیجه شرکت نفت وگاز فالکلند در سال 2010 فعالیت مجددی را آغاز نمود و با مهاجرت صدها کارگر نفتی عمدتا اسکاتلندی به این جزایرفعالیت برای استخراج نفت شدت گرفت.

 پافشاری آرژانتین در خصوص جزایر مالویناس یک اهمیت سیاسی نیز برای آن کشور به همراه داشته است و آن دمیدن روح ملیت در کالبد شهروندان آرژانتینی است. در واقع آرژانتین متشکل از مهاجرانی است که از سال 1870 شروع به مهاجرت به این کشور نموده و عمده آنها در سده قبل به این کشور مهاجرت نموده اند و همجنان  ملیت خود را کشور مبدأ می دانند. بنابراین همچنان روح دولت- ملت در بین مردم آرژانتین دیده نمی شود. گفته می شود یکی از دلایل آغاز جنگ مالویناس پافشاری برچنین موضوعی بوده است. بهرحال دولتهای آرژانتینی علاقمندند، مالویناس سمبل هویت و روح ملی آرژانتینی باشد.

 

ج)سیستم اداری جزایر:

جزایر مالویناس یک هیات اجرایی خودمختار دارد که تحت رژیم حاکمیت سرزمین های ماورای بحاردولت انگلستان قرار دارد اما این جزایر بدنبال استقلال آرژانتین از اسپانیا تحت عنوان قاعده میراث استعماری آن کشور مورد ادعای آرژانتین می باشد. فرماندار منصوب از سوی ملکه انگلیس بعنوان عالی ترین مقام اجرایی در جزیره شناخته می شود. فرماندار مذکور، فرماندار جورجیای جنوبی و جزایر ساندویچ نیز محسوب می شود. براساس آخرین قانون اساسی معتبر در جزیره که در سال 2009 مورد بازنگری قرار گرفته و اختیارات زیادتری به فرماندار جزیره اعطا کرده است ، یک شورای اجرایی و شورای قانونگذاری به عتوان بازوی های مشورتی به فرماندار او را در اداره جزیره یاری می رسانند. اعضای شورای اجرایی شامل فرماندار، رییس شورای اجرایی ، دبیر مالی و سه عضو شورای قانونگذاری ( بوسیله اعضای شواری مشورتی معرفی می شوند ) می باشد. اعضای شورای قانونگذاری نیز شامل رییس شورای اجرایی، دبیر مالی و 8 نماینده منتخب ساکنین جزایر می باشد. 5 نفر از اعضاء از بندر استانلی و سه نفر دیگر از منطقه کمپو  انتخاب می شوند.  

 

د) اقتصاد جزایر :

        اقتصاد جزایر بر پایه پرورش گوسفند و تهیه پشم مرغوب که از صادارت عمده جزیره به انگلستان می باشد ، قرار دارد. طی تلاشهای به عمل آمده از سال 1984 تاکنون ماهیگیری و صنعت توریسم نیز از رشد بسیار خوبی برخوردار گردیده است. در آمد فرمانداری جزایر از صدور اجازه ماهیگیری به کشتیهای خارجی در حدود 40 میلیون پوند انگلیس می باشد. توریسم با رشد قابل توجه در سال 2004 به 36 هزار نفر رسید. هزینه های نظامی و دفاعی انگلستان در جزایر از منابع دیگر درآمد ساکنین جزایر می باشد. جزایر دارای اقتصادی خودکفاء می باشد. صادرات این جزیره در سال حدود 125 میلیون پوند و واردات 90 میلیون پوند می باشد. پول رایج عبارتند از پوند انگلیس و سکه های است که از سوی قرمانداری ضرب می شود . این فرمانداری همچنین تمبر احتصاصی چاپ می کند.

 

ه) مروری بر تاریخچه جزایر و ادعاهای ارضی بر جزایر :

        جزایر مالویناس دارای تاریخچه طولانی و پیچیده از ادعاهای ارضی کشورهای فرانسه، اسپانیا ، انگلستان و آرژانتین بعد از اسقلال ازاسپانیا در سال 1817 می باشد.  این منطقه  تا سال 1811 تحت اداره نایب السلطنه ریودلاپلاتا بود. با خروج اسپانیا از این مناطق در سال 1811 و استقلال آرژانتین در سال 1816، بوئنوس آیرس ادعای حاکمیت بر جزایر مذکور را اعلام کرد. در تاریخ 1820 کلنل دیوید جویت، پرچم اتحادیه ایالات ریو دلاپلاتا (که بعدها تحت عنوان کشور آرژانتین شناخته شد.) را در بندر لوویس برافراشت. او به دریانوردان انگلیسی وآمریکایی اخطارکرد، حق ماهیگیری در آبهای جزایر را ندارند و به بوئنوس آیرس بازگشت. این موضوع مورد اعتراض دریانوردان قرارگرفت و اخطارها را مورد توجه قرار ندادند. بعد از این رخداد اختلافات سیاسی میان حکومت محلی وابسته به بوئنوس آیرس و ماهیگیران آمریکایی بالا گرفت و در یکی از درگیریها درسال 1826 کشتی جنگی آمریکایی ، تاسیسات ساحلی آرژانتینی ها را در جزایر مورد هدف قرار داد. درسال 1833 نیروی دریایی انگلستان با مداخله نظامی در جزیره کنترل آن را بدست گرفت و مرحله استقرار جمعیت انگلیسی را در جزایر آغاز کرد.

           درآوریل 1982 حکومت نظامیان آرژانتین به جزایر مالویناس و دیگر قلمرو انگلیس در آتلانتیک جنوبی ( جورجیای جنوبی و جزایر ساندویج جنوبی ) حمله کرد. برخی اعتقاد دارند این اقدام نظامیان آرژانتینی برای منحرف کردن اذهان عمومی مردم این کشور از مسائل داخلی بویژه مسائل اقتصادی کشور بوده است. همچنین زمامداران آرژانتینی روی ضعف حضور نظامی انگلیسی ها در جزیره و حمایت آمریکائیها حساب کرده بودند.

حمله نظامی آرژانتین از سوی شورای امنیت سازمان ملل محکوم گردید. شورای امنیت در جلسه روز سوم آوریل طی قطعنامه ای از طرفین ترک مخاصمه، آتش بس فوری و خروج نیروهای آرژانتینی را از جزیره خواستار شد و از دوکشور انگلیس و آرژانتین درخواست کرد تا برای حل اختلافات خود در اسرع وقت مذاکرات خود را از سر بگیرند.واکنش دولتهای آمریکای لاتین به جز شیلی، در قبال این حمله جانبدارانه و حمایت از آرژانتین بود. کشورهای اروپایی، مشترک المنافع انگلیس و ایالات متحده آمریکا از انگلیس حمایت کردند. درروز 3 آوریل همچنین کابینه دولت انگلیس به رهبری خانم تاچر در جلسه مشترکی با پارلمان، اعزام نیروهای نظامی را برای رفع اشغال جزایر تصویب کرد. میشل فوت رهبر حزب کارگر از تصمیم دولت تاچر پشتیبانی کرد و اظهار داشت این وظیفه اخلاقی ، سیاسی و هر گونه وظیفه دیگر است که به مردم جزایر فالکلند اطمینان دهد که آنها می توانند به زندگی خود آنطور که تمایل دارند در چارچوب مشارکت با انگلستان ادامه دهند.

در تاریخ 25 آوریل نیروهای انگلیسی، عملیات خود را آغاز و توانستند جزیره جورجیای جنوبی را مجددا به اشغال خود درآورند. و تهاجم های وسیعی دریایی و هوایی به بندر استانلی آغاز شد. نیروهای آرژانتینی با تجهیزات قدیمی خود دو ماه درمقابل نیروهای مجهز انگلیسی مقاومت کردند و توانستند ضربات سهمگینی را به آنان وارد نمایند. دراین نبردها نزدیک به 50 فروند کشتی جنگی و پشتیبانی انگلیسی از جمله یک زیر دریایی اتمی غرق شد. سرانجام مقاومت نیروی آرژانتینی با بر جا گذاشتن 650 کشته در تاریخ 14 جون تسلیم شدند. با ورود نیروهای انگلیسی به بندر استانلی فرمانده نیروهای انگلیسی طی پیامی به لندن اعلام کرد: « جزایر فالکلند یکبار دیگر تحت کنترل و اداره خواست ساکنین اش قرار گرفت. خدا ملکه را حفظ نماید.» پس از پایان جنگ انگلیس نیروهای نظامی خود را در جزایر افزایش داد و پایگاه مونت پلازانت را احداث کرد.

شکست درجنگ مالویناس موجب بروز اعتراضات مردمی در آرژانتین و سقوط دولت نظامیان را در سال 1983 در پی داشت. از سال 2002 در بیست و دومین سالگرد جنگ مالویناس، موضوع اعاده حاکمیت آرژانتین بر جزایر مالویناس ،بعنوان بحثی مهم و حیثیتی برای کشور در مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری توسط نستور کرچنر مطرح شد. کرچنر پس از روی کار آمدن بارها از این موضوع برای افزایش اتحاد عمومی و مقبولیت دولت خود بهره برد ولی سعی نمود تا حدی در این موضوع پیش رود که روابط این کشور با انگلیس نیز لطمه ای نبیند. همسر( خانم کریستینا کرچنر) که بعنوان جانشینش انتخاب شد، نیز همین رویه را ادامه داد. در سال 2010 دولت انگلیس حفاری ها در بخش هایی از جزایر را برای اکتشاف و استخراج نفت آغاز نمود و این موضوع شعله ور شدن مجدد آتش اختلافات را بدنبال داشت.

 

و) ارزیابی مسئله مالویناس و یا فالکلند

        همانطور که در بررسی تاریخی و حقوقی مسئله جزایر یا مالویناس مشخص شد، طرفین برای اثبات ادعای مالکیت جزایر به خود، به ادله تاریخی و حقوقی استناد می کنند لیکن با توجه به اینکه در موقعیت فعلی و یا حداقلی وضعیتی که بعد از اشغال جزایر در سال 1833 بوجود آمده است، انگلستان نسبت به آرژانتین دارای موقعیت مناسب تری می باشد. به همین دلیل آرژانتین در سال 1982 با حمله خود به جزایر و اشغال آنها سعی نمود تا در موقعیت باثبات حضور انگلیس و اعمال حاکمیت توسط آن کشور ، خللی ایجاد نماید. که بدلیل حمایت جامعه بین المللی، بویژه ایالات متحده آمریکا از انگلیس، دچار شکست سختی شد و لاجرم نیروهای شکست خورده خود را از جزایر خارج کرد. با توجه به موقعیت استراتژیک منطقه مورد بحث و منابع اقتصادی، طبیعی موجود در آن و همچنین موقعیت جزایر در ایجاد بندر گاهها و راه های مواصلاتی دریایی در آینده، شکوفای قطب جنوب و حضور ابر قدرتهای مطرح درقطب جنوب، بعید به نظر می رسد که انگلیس حاضر باشد چنین خوان عظیمی را رها کرده و آن را بدست حریفی از جهان سوم واگذار نماید. در مقابل آرژانتین نیز دارای توان نظامی، سیاسی و اقتصادی قابل توجه ای نیست که بتواند چنین درخواست بزرگی از انگلیس را از طریق مذاکرات سیاسی و چانه زنی های بین المللی کسب نماید. آرژانتین از ضعف ها و نقایص توانمندی خود برای اعاده حاکمیت بر جزایر آگاهی دارد. در موقعیت فعلی که هیچ چشم اندازی مثبتی برای تحقق آرزوی آرژانتینی ها برای تصاحب و اعمال حاکمیت برجزایر وجود ندارد. استراتژی سیاست خارجی این کشور تداوم ادعا مالکیت برجزایر است تا زمانی که موقعیت مناسب برای تحقق این خواست فراهم آید.مراسم های سالگرد و یادبود آغاز جنگ مالویناس که هر ساله درآرژانتین برگزار می شود اقدامی صرفا سمبلیک برای نشان دادن خواست و حضور این کشور در صحنه این زورآزمایی با انگلستان بر سر این میراث استعماری است.. با توجه به اظهار موضع گیریهای انگلیس و آرژانتین، حل اختلافات دو کشور بر سر حاکمیت بر جزایر به نحوی که منجر به حذف یکی از مدعیان گردد، بعید و دور از انتظار می باشد.

 

قطب جنوب:

در جنوبی ترین منطقه زمین کلاهک عظیمی به مساحت  209/13 میلیون کیلومتر مربع قرار دارد که قطب جنوب نامیده می شود. این منطقه که 11 درصد سطح زمین را پوشانیده است. ارتفاع متوسطی بالغ بر  2600 مترمربع دارد. تقریبا سرتاسر این منطقه پوشیده از برف است که ارتفاع آن تا 5000 متر نیز می رسد.  قطب جنوب با ثبت دمای 88 درجه سانتیگراد زیر صفر ، سردترین نقطه کره زمین محسوب می شود که وزش بادهایی با سرعت 320 کیومتر در ساعت و شرایط طاقت فرسای دیگر باعث شده که قطب جنوب هیچ سکنه رسمی نداشته باشد.

گرچه بنظر نمی رسد که انسان اصلا در منطقه قطب جنوب زندگی کرده باشد ولی ذخائر ارگانیک و بقایای فسیلی حکایت از آن دارند که قطب جنوب همیشه یخبندان نبوده است. آبهای اطراف قاره سرشار از حیات و وفور نعمت بیولوژیک است که از گیاهان میکروسکوپی گرفته تا جانورانی از بزرگترین مخلوقات روی زمین را در برمی گیرد. درعین حال، برآوردها در خشکی و فلات قاره و بستر عمیق آبهای قطب جنوب وجود ذخائر هیدروکربنی و بیش از 175 نوع مواد معدنی را گزارش کرده است. در مورد منابع کناره های ساحلی و دور از ساحل باید گفت که نفت و گاز موجبات توجه فزاینده بین المللی را به قطب جنوب فراهم آورده و امکان وجود ذخائر امروزه کانون توجه را به این مناطق تشکیل می دهد.

از نقطه نظرحقوقی، ادعاهای حاکمیت درجنوبگان منطبق با موازین حقوق بین المللی نبوده و از مشروعیت لازم برخوردار نیست. در ضمن این ادعا از طرف جامعه جهانی مورد شناسائی قرار نگرفته است. در عین حال برخی کشورها از گذشته های دور نسبت به این بخش وسیع از کره خاکی ادعاهای ارضی مطرح کرده اند. آرژانتین نیز بدلیل همجواری با قطب جنوب در این بخش از قطب ادعاهای ارضی مجموعا قریب 900 هزار کیلومتر مربع مطرح نموده است که بخشی از آن با قسمت مورد ادعای انگلیس همپوشانی دارد. در عین حال آرژانتین در حال حاضر دارای 12 ایستگاه فعال در قطب جنوب می باشد که 6 ایستگاه بصورت دائمی و 6 ایستگاه بصورت دوره ای و تابستانی فعال می باشند.

 

جاذبه ها و دیدنی های طبیعی

بیشترین تعداد جهانگردان وارده به آرژانتین را گردشگرانی تشکیل می دهند که بدنبال بازدید از مناظرطبیعی این کشور می باشند. شهر«اوشائایا» نزدیک ترین شهربه قطب جنوب و در واقع جنوبی ترین شهر جهان مقصد بسیاری از گردشگران قطب جنوب است. در عین حال آبشار کاتاراتا وسیع ترین آبشار جهان نیز در این کشور قرار دارد. بوئنوس آیرس، کوردوبا ، روزاریو و مندوسا مهمترین مقاصد توریست های شهری محسوب می شوند. کوردوبا یکی از صنعتی ترین شهرهای کشور و در عین حال جزو مدرن ترین آنها می باشد که با قرار گرفتن در قلب کشور از زیباترین مناظر طبیعی کوهستانی نیز بهره می برد.

 سواحل آرژانتین نیز در کنار سواحل برزیل در آمریکای جنوبی مقصد اصلی گردشگران اروپائی بویژه در فصل سال نو مسیحی که سردترین ماههای سال نیم کره شمالی است، می باشد. در این ماهها در نیمکره جنوبی تابستان است و فرصت مناسبی برای بهره بردن از مناظر طبیعی و سواحل زیبای آرژانتین بویژه در شهر ماردل پلاتا می باشد.

 

جغرافیای انسانی

      چهارچوب اصلی جمعیتی آرژانتین را مهاجرین تشکیل می دهند که عمدتاً از قریب 150 سال قبل به این کشور وارد شده اند. طبق آمارهای رسمی درحالی که جمعیت کشور در سال 1869 کمتر از یک میلیون نفر بوده است، درسال 1960 به بیش از 20 میلیون نفر و درسال 2010 به بیش از 40 میلیون نفر رسیده است.

          در بین مهاجرین نیز طبق سیاست های اعمالی بیشترین تعداد مهاجرین اولیه را اروپائیها تشکیل می دهند در حالی که در اواسط قرن بیستم مهاجرین عرب نیز بصورت گسترده وارد آرژانتین شده اند. در این بخش ترکیب جمعیتی آرژانتینی  مورد مداقه قرار می گیرد.

 

بررسی نژادهای موجود در آرژانتین

براساس گزارش موسسه ملی آمار آرژانتین از آخرین سرشماری انجام شده درسال 2010، جمعیت آرژانتین برابر 40117096 نفر می باشد که از این نظر در ردیف بیست وپنجمین کشور جهان می باشد. پایتخت این کشور بوئنوس آیرس یکی از پانزده کلان شهرپرجمعیت جهان با بیش از 15 میلیون نفر جمعیت است. در واقع قریب یک سوم جمعیت کشور در این استان زندگی می کنند. این فاکتور بخوبی نشاندهنده پراکندگی ناموزون جمعیت در آرژانتین می باشد.         

طبق مطالعات انجام شده در یک دوره ده ساله ، میزان رشد جمعیت کشور بسیار پائین و در حد 96/0 درصد سالیانه بوده است بدین ترتیب که براساس سرشماری سال 2010 به نسبت سرشماری پیش از آن ( سال 2001) کمتر از 4 میلیون نفر افزایش نشان می دهد.

بررسی نژادهای موجود در آرژانتین 

پراکندگی جمعیت آرژانتین براساس آخرین سرشماری کشور، 15 نفر در هر کیلومتر مربع است که این رقم نیز بسیار پائین تراز متوسط جهانی است که 50 نفر در هر کیلومتر مربع می باشد. نسبت جمعیت زیر15سال آرژانتین برابر 6/24درصد کل جمعیت است که از این نظر نیز کمتر از متوسط جهانی است. به همین ترتیب تعداد افراد بالای 65 سال کشور، حدود 8/10 درصد می باشد که از متوسط جهانی بالاتراست. امید به زندگی در این کشور نیز حدود 76 است.

 

بررسی نژادهای موجود در آرژانتین

آرژانتین پس از کشف و تا یکصدسال بعد از آن از جمعیت بسیار  کمی برخودار بود و بعدها بدلیل اتخاذ سیاستهای مهاجرتی و تشویق اروپائیان به مهاجرت به این منطقه، جمعیت آرژانتین به یک باره افزایش یافت. بگونه ای که جمعیت این کشور که برآورد شده در سال 1869 کمتر از یک میلیون و هشتصد هزار نفر بوده است، در سال 1960 میلادی به 20 میلیون نفر رسیده است. جدول زیر مقایسه آماری جمعیت را ازتاریخ اولین سرشماری تا سرشماری سال 2001 نشان می دهد.  در جدول زیر روند مهاجرت گسترده به کشور در سه مقطع زمانی 1960 تا1890 و جنگ جهانی اول و بالاخره جنگ جهانی دوم بخوبی نمایان است. ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که در سالهای اخیر بدلیل اینکه بسیاری از مهاجرت های غیرقانونی بوده است و به صورت کامل ثبت و ضبط نشده است از میزان دقیق مهاجرت ها بویژه در یک دهه اخیر آماری در دست نیست.  آمارهای رسمی وجود دارد که صرفا نشان دهنده مهاجرین قانونی می باشد.

بررسی نژادهای موجود در آرژانتین

مطابق آمارهای موجود بیش از 97 درصد جمعیت آرژانتین را سفید پوستان تشکیل می دهند که از نژادهای اروپائی هستند و کمتر از 3 درصد نیز از هندواروپائی محسوب می شوند. مقایسه این میزان جمعیت سفید پوست با کشورهای همسایه بویژه برزیل، بولیوی و پاراگوئه بخوبی نمایانگر گذشته تاریخی آرژانتین است. امپراطوری پرتغال در برزیل، برده های سیاه و آفریقائی را برای کار در معادن برزیل وارد این کشور کرد و بخش عمده ای از جمعیت شمال شرق برزیل نیز سیاه پوست بودند. بنابرین جمعیت نژادهای رنگین پوست و نسبت آنها به کل جمعیت در برزیل بسیار زیادتر از آرژانتین است.

براساس آمارهای رسمی ، بیش از 1/98 درصد جمعیت آرژانتین باسواد هستند و تنها 9/1 را بی سوادان تشکیل می دهند. نکته جالب این است که در 30 سال گذشته همواره بیش از 97 درصد جمعیت آرژانتین باسوادبوده اند که از این نقطه نظر رقم بسیار بالائی در کل منطقه آمریکای لاتین محسوب می شود.